Author:
Abstract
William Kingdon Clifford, bilindiği gibi, “ yetersiz kanıt üzerine her hangibir şeye inanmanın her zaman, her yerde ve herkes için yanlış olduğunu”savundu. Onun inanç etiğinin, içinde farklı iki iddiayı barındırdığı düşünülebilir:birincisi, inanmaya yetki sahibi olmadan birinin inançlar taşıması yanlıştırşeklindeki ahlaki iddia, ikincisi, yetki sahibi olmanın, her zaman kanıtsalbir desteğin işlevi olduğu şeklindeki epistemolojik iddiadır. Her ne kadarepistemolojik iddianın (evrenselliğini) reddediyorsam da, inanç etiği adınıhak eden bir şeyin yine de muhafaza edilebileceği görüşündeyim. Bununlabirlikte, çalışmanın ikinci kısmında, Clifford'un ahlaka aykırı inanç sorununagetirdiği yanıtın, ahlaka aykırı inançlar oluşturmada kendinikandırmatarafından icra edilen role karşı yeterli derecede dikkatli olmadığınıtartışıyorum. Bir kanısal failin birinci-kişi bakış açısıyla, dışarıdanbir gözlemcinin bakış açısını karşılaştırmak suretiyle, etik olmayan inancın,kişilikle ilgili kusurların bir belirtisi olduğunu, bu kusurları düzeltince,inancın da düzeleceğini savunuyorum. Etik olmayan inanç örneklerine(Clifford'un meşhur armatör örneği gibi) verdiğimiz tepkide örtülü olarakvar olan ahlaki sezgilerin, inanç-oluşturmayla ilgili kanıtsalcı-olmayan birerdem etiği bağlamında daha iyi açıklanabileceğini, böyle bir açıklamanın(inançlarımızı istençli bir şekilde oluşturduğumuzu söyleyen) güçlü kanısalistençlilik yorumlarının ortaya koyduğu itirazları alt edebileceğine dikkat çekmekteyim.
Keywords
Abstract