Author :
Abstract
Hadis ilminin temelleri tenkide dayanmaktadır. Bu ilim ile hadislerin Hz. Peygamber’e ait olanı olmayanından ayırdedilir. Bunun yolu da tenkitten geçmektedir. Erken dönemlerden itibaren muhaddisler bu konuda çeşitli eserler telif etmişlerdir. Bu çalışmalardan biri de İmam Müslim’in (ö. 261/875) Kitâbu’t-temyîz isimli eseridir. Burada sözü geçen eserdeki hadis tenkit örneklerine yer verilerek, Müslim’in bu bağlamdaki hadisleri hangi hususlarda tenkit ettiği belirlenmiştir.
Keywords
Abstract
Criticism has an important role in that hadiths are perceived accurately. Thanks to these criticisms, authentic hadiths are distinguished from the ones which did not belong to Prophet Muhammad. Since the early period, hadith scholars have written a variety of works on this issue. One of them is Kitaab at-Tameez by Muslim (died in 261 A.H./875 A.D.). In this study, Muslim’s criticism criteria are determined by providing examples from his work, Kitaab at-Tameez.
Keywords
- Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmâîl b. İbrâhim el-Cu‘fî el-Buhârî, el-Câmi‘u’l-müsnedi’s- sahîhi’l-muhtasar min umûri Resûlillâhi sallallahü ‘aleyhi ve sellem ve sünenihî ve eyyâmih, thk. Şu‘ayb Arnaût vd., er-Risâletu’l-âlemiyye, Beyrut, 1432/2011.
- Dalgın, Nihat, “İbn Lehîa”, DİA., İstanbul 1999, c. XX, s. 158-159.
- Davudoğlu, Ahmed, Sahîh-i Müslim Tercüme ve Şerhi, Işık Yayınları, İstanbul 2013.
- Ebû Dâvûd, Süleymân b. el-Eş‘as b. İshâk es-Sicistânî el-Ezdî, Sünenü Ebû Dâvûd, (Me‘âlimü’s- Sünen ile birlikte) haz. İzzet Ubeyd ed-De‘as-Âdil es-Seyyid, Dâru İbn Hazm, Beyrut, 1997/1418.
- Ebû Ya‘lâ, Ahmed b. Ali b. Müsennâ et-Temimî el-Mevsılî, Müsned-ü Ebî Ya‘lâ el-Mevsılî, thk. Hüseyin Selîm Esed, Dâru’l-Me’mûn li’t-turâs, Beyrut, 1988/1408.
- İbn Ebî Hâtim, Ebû Muhammed Abdurrahman b. Muhammed b. İdris, Kitâbu’l-cerh ve’t-ta‘dîl, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, Beyrut, 1953/1372.
- İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekr Abdullah b. Muhammed b. Ebî Şeybe İbrâhîm el-Absî el-Kûfî, el- Musannef, thk. Muhammed b. Abdullah el-Cuma-Muhammed b. İbrahim el-Lahîdân, Mektebetu’r-rüşd, Riyad, 2004/1425.
- İbn Huzeyme, Ebû Bekr Muhammed b. İshâk es-Sülemî en-Nîsâbûrî, Sahîh-u İbn Huzeyme, thk. Muhammed Mustafa el-A’zâmî, el-Mektebu’l-İslâmî, Beyrut 1980/1400.
- İbn Mâce, Ebû Abdillâh Muhammed b. Yezîd el-Kazvînî, Sünenü İbn Mâce, el-Mektebetu’l- asriyye, Beyrut 2013/1434.
- İbnü’l-Cevzî, Ebi’l-Ferec Abdurrahman b. Ali b. Muhammed, Kitâbu’d-Duafâ ve’l-metrûkîn, thk. Ebü’l-Fidâ Abdullah el-Kâdı, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, Beyrut 1986/1406.
- İbnü’s-Salâh, Ebû Amr Osman b. Abdurrahman eş-Şehrezûrî, Mukaddimetu İbnü’s-Salâh, thk. Nûreddîn Itr, Dımeşk: Dâru’l-fikr, 2012/1433.
- Kandemir, M. Yaşar, “Müslim b. Haccâc”, DİA., İstanbul 2006, c. XXXII, s. 93-94.
- Müslim, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc b. Müslim el-Kuşeyrî, Sahîhu Müslim, Dâru İbn Hazm, Beyrut 2010/1430.
- ______, Kitâbu’t-temyîz, Muhammed Mustafa el-A’zâmî’nin Menhecu’n-nakd inde’l-muhaddisîn neş’etuhu ve târîhuhu içinde, Şirketu’t-tibaâti’l-Arabiyye, Riyâd 1982/1402.
- Özafşar, Mehmet Emin, Hadisi Yeniden Düşünmek, OTTO, Ankara 2015.
- Yücel, Ahmet Hadis Usûlü, İFAV., İstanbul 2013.
- _____, Hadis Istılahlarının Doğuşu ve Gelişimi, İFAV., İstanbul 2014.
- _____, “Sadûk”, DİA., İstanbul 2008, XXXV, 43.
- Zebîdî, Zeynuddin Ahmed bin Ahmed Abdillatif, Sahih’i Buhârî Muhtasarı Tecrîd-i Sarih Tercemesi ve Şerhi, ter. Ahmed Naim, Ankara: DİB. Yayınları, 1987, s. 400 vd. (Tecrîd Mukaddimesi).
- Zehebî, Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osman et-Türkmânî el-Fârikî ed- Dımaşkî, Siyeru a‘lâmi’n-nübelâ, thk. Şu‘ayb el-Arnaût vd., Müessesetu’r-risâle , Beyrut 1983/1403.
