Author :
Abstract
Farklı inanç, kültür, örf ve adetlere sahip insanoğlunun birlikte yaşayabilmesi azami müştereklerde buluşmasını gerektirmektedir. Allah Teâlâ da hem dünya hem de âhiret mutluğu adına insanca yaşamanın gereklerini bildirmiştir. Bu emir, yasak ve tavsiyeler manzumesine riayet edildiği takdirde huzur içerisinde yaşanılan bir dünya oluşacaktır. Bu çerçevede semâvî dinlerin insanlığa sunduğu değerler içerisinde diğerkâmlığın rolünü ve etkisini araştırdık. Diğerkâmlık; bencillik yerine sevginin başkalarına yönelmesi durumu, şahsî menfaat gözetmeksizin başkalarını düşünüp onların hukukunu koruma noktasında özverili olmak, hatta dışarıdan bir ödül beklemeden, gerektiğinde bir bedel ödeyerek, başkalarının çıkarını ve iyiliğini düşünmek, kendisi ihtiyaç içerisinde dahi olsa sahip olduğu imkânları başkalarının ihtiyaçlarını karşılamak üzere kullanmaktır. Bu araştırma en basit ihtilafları bir savaş bahanesi yapan insanları, Kur’an’ın nuzülüyle beraber eşine ender rastlanır bir kardeşliğe dönüştüren değerlerden olan diğerkâmlığın aslında bütün inanç sistemlerinin temelinde olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte Kur’an’ın, evrensel değerleri kendine özgü biçimiyle her zaman diliminde parıldayan anlamıyla sunduğunu da ortaya çıkarmaktadır.
Keywords
Abstract
People who have different beliefs, cultures and traditions need to share a commen denominator. Allah reported; men must live humanly for her/his life and the hereafter. If people do what Allah says and, don’t do what Allah forbids then the peacful and livable Earth will emerged. In conclusion; we researched the values which given to people by divine religions spesifically “Altruism”. Altruism is situation of the transference the love to others instead of selfishness, without thinking any personel benefits being selfless at the point of protecting the good relations, even without expecting any prize from anyone, paying the price when it’s required, to think about the interests and well-being of others, even when himself is in need, using opportunities for to meet someone else's needs. This research shows afterthe revelation of Quran the ones who fought and killed each other with a little excuse lived with harmony after Quran and that knowledge leads us to fact that “The base of all divine religions is Altruism”. With this knowledge we understand the fact that Quran is explanation of global values for all the countries and all people brilliant and covers all times from the beginning of the Earth till this very day.
Keywords
- Abdülbâkî, Muhammed Fuâd, el-Mu‘cemü’l-Müfehres li-elfâzi’l-Kur’âni’l-Kerîm, Çağrı yay., İstan- bul 1990.
- Ayvaşık, H. Belgin, vd. Psikoloji Terimleri Sözlüğü, Türk Psikologlar Derneği yay., Ankara, 2000.
- Ayten, Empati ve Din, Türkiye’de Yardımlaşma ve Dindarlık Üzerine Psiko-Sosyal Bir Araştırma, İz yay., İstanbul 2010.
- Bertrand, Alexis, Ahlâk Felsefesi, (çev. Hayrani Altıntaş), Seba yay., Ankara 1999.
- Cevherî, Ebû Nasr İsmail b. Hammad, es-Sıhâh Tâcü’l-Luga ve Sıhâhi’l-Arabiyye, thk. Ahmed Ab- dülgafur Attar, Dâru’l-İlm li'l-Melayin, Beyrut 1990.
- Cevizci, Ahmet, Etiğe Giriş, Paradigma yay., İstanbul 2002.
- Çağrıcı, Mustafa, “Îsâr”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), Türkiye Diyanet Vakfı yay., İstanbul 2000.
- Çankı, Mustafa Namık, Büyük Felsefe Lugatı, Cumhuriyet Matbaası, İstanbul 1954.
- Devellioğlu, Ferit, Osmanlıca - Türkçe Ansiklopedik Lugat : Eski ve Yeni Harflerle, yayına haz. Aydın Sami Güneyçal, Aydın Kitabevi, Ankara 1984.
- Doğan, Mehmet, Büyük Türkçe Sözlük, Birlik yay., Ankara 1986.
- Durmuş, Zülfikar, “Sosyal Dayanışmanın Sağlanmasında Kur’an’ın Öngördüğü İdeal Model: Îsâr” Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 2003, Sayı:1.
- Elmalılı, Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dîni Kur’ân Dili, Nebioğlu Basımevi, İstanbul 1960.
- Fromm, Erich, Kendini Savunan İnsan: Ahlâk Felsefesinin Psikolojisine İlişkin Bir Araştırma, (çev. Necla Arat), Say yay., İstanbul 1982.
- Hançerlioğlu, Orhan, Felsefe Sözlüğü, Remzi Kitabevi yay., İstanbul 1982.
- Hume, David, Ahlâk, (çev. Nil Şimşek), Dergah yay., İstanbul 2010.
- İbn Atıyye, Ebû Muhammed Abdülhak b. Galib el- Endelûsî, el-Muharrerü’l-Veciz fî Tefsiri’l- Kitâbi’l-Aziz, thk. Abdüsselam Abdüşşâfî Muhammed, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1993.
- İbn Fâris, Ebü’l-Hüseyin Ahmed b. Fâris b. Zekeriyyâ Mu‘cemu Mekayisi’l-Luga, thk. Abdüsselam Muhammed Harun, Mustafa el-Babi el-Halebî yay., Kahire 1970.
- İbn Kesîr, Ebû’l-Fidâ İmadüddin İsmail b. Ömer, Tefsîru’l-Kur’ani’l-Azîm, İhtisar: M. Ali es- Sabuni, Dâru’l-Fikr, Beyrut 2000.
- İbn Manzûr, Ebû’l-Fazl Muhammed b. Mükerrem b. Ali el-Ensârî, Lisânü’l-‘Arab, tsh: Emin Mu- hammed Abdülvehhab, Muhammed es-Sadık el-Ubeydi, Dâru’l-ihyai’t-Türasi’l-Arabi, Beyrut 1997.
- İsfahânî, Ebû’l-Kâsım Hüseyin b. Muhammed b. Mufaddal Rağıb, Müfredât Elfâzi’l-Kur’ân, thk. Safvan Adnan Davudi, Dâru’l-Kalem, Dımaşk 2002.
- Karaman, Hayrettin, vd., Kur’ân Yolu Türkçe Meal ve Tefsir, D.İ.B. yay., Ankara 2006.
- Kasapoğlu, Abdurrahman, “Kur’anda İki Zıt Karakter: Şuhh (Bencillik) ve Îsâr (Özgecilik)”, Kur’an Psikoloji Atlası-2,Kendini Bilmek yay., Malatya 2010.
- Kuşeyrî, Abdülkerim Ebû’l-Kasım, er-Risâletu’l-Kuşeyriyye, Kahire 1974.
- Kurtubî, Ebû Abdullah Muhammed İbn Ahmed, el-Câmi‘u li Ahkâmi’l-Kur’ân, Dâr-u İhyâi’t- Türâsi’l-Arabî, Beyrut 1966.
- Kutub, Muhammed, Dirasât fi’n-Nefsi’l-İnsâniyye, Dâru’ş-Şurûk, Kahire 1987.
- Kutub, Seyyid, Fî Zılâli’l-Kur’ân, Dâru’ş-Şurûk, Beyrut 1996.
- Mevdûdî, Seyyid Ebû’l-Â’lâ, Tarih Boyunca Tevhid Mücadelesi ve Hz. Peygamber’in Hayatı, (çev. Ahmet Asrar), Pınar Yay., İstanbul 1992.
- Müslim, Ebü’l-Hüseyin el-Kuşeyri en-Nisaburi b. el-Haccac, Sahih-i Müslim, nşr. Muhammed Fuâd Abdülbâkî, Dâru İhyai’l-Kütübi’l-Arabiyye, Kahire 1955-1956.
- Nietzsche, Friederich, İşte Böyle Dedi Zerdüşt, (çev. Ahmet Cemal), Pinhan yay., İstanbul 2011.
- Nursî, Said Bediüzzaman, Lem’alar, Envâr Neşriyat, İstanbul 1996.
- Râzî, Ebû Abdillah Fahreddin Muhammed b. Ömer, et-Tefsir’ul-Kebîr ev Mefâtîhu’l-Gayb, Dâru’l- Kütübü’l-İlmiyye, Beyrut 1990.
- Soysaldı, Mehmet, Kalbin Mânevî Hastalıkları, Bizim Büro Basımevi, Ankara 2006.
- Taberî, Ebû Cafer Muhammed b. Cerir, Câmiu’l-Beyân an Te’vîli Âyi’l-Kur’ân, thk. Abdulah b. Ab- dülmuhsin, Dâr-u Âlemi’l-Kütüb, Riyad 2003.
- __________, Milletler ve Hükümdarlar Tarihi, (çev. Zâkir Kadiri Ugan-Ahmet Temir), M.E.B. Yay., İstanbul 1991, IV, 93.
- Tarakçı, Muhammet, “Tahrif”, Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), Türkiye Diyanet Vakfı Ya- yınları, İstanbul 2010, XXXIX, 422-424.
- Timuçin, Afşar, Felsefe Sözlüğü, BDS yay., İstanbul, 1994.
- Üçal, Turgay ve Malcolm Derek, Ahlak: Kutsal Kitap’a Göre Etik, Babylon Kitaplığı, İstanbul 2003.
