Author :
Abstract
Bilimsel realizm ve anti-realizm, maddesel gerçekliği doğru betimleme iddiasında olan bilimsel teorilerin statüsüne ilişkin ortaya konan iki farklı yaklaşım şeklidir. Realizm, bilimsel teorilerin gözlem alanı dışında kalan maddesel dünyayı da doğru betimleme gücünde olduğunu öne sürerken; anti-realizm, bilimsel teorilerin gözlem alanı dışında kalan maddesel dünya konusunda doğru ya da yanlış olamayacaklarını, sadece onu anlamada alet olarak iş görebileceklerini öne sürer. Bu çalışmada, realizm ve anti-realizm bağlamında, bilimsel önermelerin saygınlığı sorunu değerlendirilecektir.
Keywords
Abstract
Scientific realism and anti-realism are two different approaches regarding the status of scientific theories which claim to describe material reality truly. Realism asserts that scientific theories are also capable of describing the material world lying beyond the field of observation; while anti-realism asserts that scientific theories cannot be true or false with regard to the material world lying beyond the field of observation, and that they can only function as instruments in understanding it. This study evaluates the significance of scientific theories in the context of the debate between scientific realism and anti-realism.
Keywords
- Bozkurt, Nejat; 20. Yüzyıl Düşünce Akımları Yorumlar ve Eleştiriler, İstanbul, Morpa Yayınları, 1998.
- Büyükdüvenci, Sabri; "Pragmatizm ve Eğitim Başlıklı Bir İnceleme", A.Ü Eğitim Fakültesi Dergi- si, Cilt 20, Sayı 2, 1987.
- Cevizci, Ahmet; Felsefe Tarihi, Ankara, Say Yayınları, 2012.
- -----------------------; Paradigma Felsefe Sözlüğü, İstanbul, Paradigma Yayınları, 2005.
- Çüçen, A. Kadir; Bilim Felsefesine Giriş, Ankara, Sentez Yayıncılık, 2013.
- ------------------------; Bilgi Felsefesi, Bursa, Asa Kitapevi, 2001.
- Erdoğan, Kemal; "Paleontolojik Sınıflama ve Adlandırma Terimleri, Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 1993.
- F. Mason, Stephen; Bilim Tarihi (Çev. Umur Daybelge), Ankara, TDK yayınları, 2013.
- Gjertsen, Derek; Bilim ve Felsefe (Çev. Feride Kurtulmuş), İstanbul, Say Yayınları, 2000.
- Güneş, Bilal; "Paradigma Kavramı Işığında Bilimsel Devrimlerin Yapısı ve Bilim Savaşları", Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, 2003. Güzel, Cemal; "Aristoteles'te Bilgi, Bilim, Bilgide Kesinlik", Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Cilt 20, Sayı 1, 2003.
- Hülür, Himmet; "Bilimde Yöntemliliğin Reddi ve Çoğulculuk: Fayerabend'in Epistemolojik Da- daizmi, Sosyal Bilimler Dergisi, 2006.
- Okasha, Samir; Philosophy of Science, Oxford, Oxford University press, 2002.
- Kabadayı, Talip; "Larry Laudan'da Araştırma Geleneklerinin Yöntem Bilgisi", Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 2012.
- Kutluer, İlhan; Bilimsellik Üzerine, İstanbul, Beyan Yayıncılık, 1983.
- Losee, John; Bilim Felsefesine Tarihsel Bir Giriş (Çev. Elif Derviş), Ankara, Dost Kitabevi Ya- yıncılık, 2012.
- Lambert K., Brittan G. Jr.; Bilim Felsefesine Giriş (Çev. Hüseyin Gazi Topdemir- S. Ertan Tağ- man), Ankara, 2011.
- Öztürk, Ümit; "Carnap'ın Metafizik Eleştirisi", Kaygı Dergisi, Sayı 16, 2011.
- Russel, Bertrant; Din ile Bilim (Çev. Akşit Göktür), Yapi Kredi Yayınları, 2016.
- Saruhan Şadi C., Özdemirci Ata; Bilim, Felsefe ve Metodoloji, İstanbul, Beta Yayınları, 2011.
- Sönmez, Veysel; Bilim Felsefesi, Ankara, Anı Yayıncılık, 2008.
- Taslaman, Caner; Kuantum Teorisi, Felsefe ve Tanrı, İstanbul, İstanbul Yayınevi, 2008.
- Topdemir, H.g., Unat, Y. Bilim Tarihi. Ankara, Pegem, 2012.
- Trigg, Roger; Akılcılık ve Bilim (Çe v. İbrahim Şener), İstanbul, İzdüşüm Yayınları, 2004.
- Yıldırım, Cemal; Bilimsel Düşünme Yöntemi, Ankara, Bilgi Yayınevi, 1997.
- ------------------------; Bilim Felsefesi, İstanbul, Remzi Kitabevi, 2012.
