Author :
Abstract
Bu makalede İmamiye Şiası ve Zahirî'lerin dini delilleri incelenmektedir. Şia ve Zahirî'ler her ikisi de koruma ortak noktasında birleşmektedirler. Fakat nelerin korunacağı noktasında hedefler farklıdır. Şia, naslar üzerindeki yorumlarını imamet felsefesine zarar getirmeme ölçütünü esas alarak yapmaktadır. Bu nedenle onlar, Kitap, Sünnet, İcma üzerinde açıklama yetkisini sıradan kişilere vermezler. Bu üç kaynak üzerinde söz sahibi, ya masum imamlardır, ya da masum imam vekilleridir. Halk ise bu üç kaynak üzerinde yetkili kişilerin açıklamalarını taklit etmelidir. Böylece masum imam nazariyesi sıkı bir koruma altına girmiş olur. Şia aklı bu üç kaynağın anlaşılması için delil sayar. Zahirî'ler için üç temel kaynak vardır. Bunlar Kur'an, Sünnet ve sahabenin icma'ıdır. Bu üç kaynağın dışına çıkılırsa dinin bozulacağına inanırlar. Bu makalemizde her iki tarafın delillerini sergilemeye çalıştık.
Keywords
Abstract
In this article, Imamıyya of Shia and Zahiriya's evidences of religious have been examined. Shia and Zahiriya two of them are reconciled in united common point of protection. But what is the point of protected targets are different. Şia, has been doing comments on holy texts based on criteria that not bring harm about İmamate philosophy. For this reason, they do not give explanations authority on the Book, the Sunnah, ijma for the ordinary people on three sources. The authorized person is either the innocent Imams or Imam proxies. People should emulate descriptions of the authorized on these three sources . Thus, innocent imams theoretics would be entered under stringent. Shia accept the mind as evidence for the understanding of three sources. There are three main sources for Zahiriya. These are the Qur'an, Sunnah and alliance of Companions. When exiting out of these three sources they believe that religion will deteriorate. İn this article we have tried to demonstrate the evidence of both sides.
Keywords
- Abdulvahhab Hallaf, Mesâdirü’t-teşrîi’l-İslâmî fî mâ lâ nassa fîhi, Kuveyt 1970.
- Arslan, Hulusi, “Erken Dönem Şiî Gulat Hareketlerde İmamet-Nübüvvet İlişkisi”, İÜİFD, c. II, Sayı: 2, Güz 2011.
- Arslan, Hulusi, Kelâmî Açıdan Şia-Mutezile İlişkisi (Şerif Murtazâ Örneği), Malatya 2007.
- Bahrânî, Hadaiku’n-Nazira fiAhkami’l-İtrati’t Şahira, c.I, (nşr. Şeyh Ali el-Ahûndi), Kum 1984.
- Bulut, Halil İbrahim, Şeyh Müfid ve Şia’da Usûlî Farklılaşma Süreci, İzmir 2005.
- Demirci Ahmet, İbn Hazm ve Zâhirîlik, Kayseri 1993.
- Fığlalı Ethem Ruhi, Çağımızda İtikâd” İslâm Mezhepleri, İstanbul 1986.
- Goldzıher, Ignaz, Zâhirî’ler (Die Zâhırıten), çev.Cihad Tunç, , Ank. 1982.
- Hıllî, Envâru'l-Melekût, Tahran 1338, Elfeyn, Necef 1389/1969.
- İbn Hacer el-Askalanî, Şihâbuddîn Ahmed b. Ali b. Muhammed b. Muhammed b. Ali b. Ahmed (852/1148), Lisânu’l-Mizân, thk. Mektebetü’t-Tahkîk, Beyrut 1995.
- İbn Hazm, Ebu Muhammed b. Ali b. Ahmed b. Said ez-Zahiri, en-Nebzetu’l- Kafiye fi Usûli’l- Fıkhi’z- Zâhirî, thk. Ahmed Hicazi es-Saka, Mısır 1981.
- Karaman, Hayrettin, ”Şia’da Fıkıh Usulü ve Şer'i Deliller”, Milletlerarası tarihte ve Günümüzde Şiilik, İstanbul 1993.
- Karaman, Hayreddin,”Ca'feriyye”, DİA, VII/7, İstanbul 1993.
- Kâşifu'l-Gıta, Ca’ferî Mezhebi, çev. A Abdulbaki Gölpınarlı, İstanbul 1966.
- Keskin, Halife, Şia İnanç Esasları, İstanbul 2000.
- M. Takıyy, el-Hakim, el-Usulü'-Amme li’l-Fıkhi’l-Mukaran, Beyrut ts. Meclisî, Muhammed Bâkır (v.1110/1698), Tezkiretü'l-Eimme, Lahor bs. Muhibbuddin el-Habib, İslam Mezhep ve Fırkalarının Birbirine Yaklaştırılması Konusu (çev. Mehmet Hayri Kırbaşoğlu), AÜİFD, Sayı:XXX, Ankara 1988.
- Murteda, Tenzîhu'l-Enbiyâ, Necef 1379/1960;
- Safedî, Salâhuddîn Halil b. Eybek (764/1363), el-Vâfî bi’l-Vefeyât, thk. Ali b. Huseyn el-Mesûdî- Ali b. Muhammed b. Er-Rızâ, Şututgart 1988.
- Sâlûs Ali Ahmed, Eseru'l-İmâmet fi'l-Fıkhı'l-Ca'ferî ve Usûlihî, Katar 1402/1982.
- Serdar, Murat, İbn Hazm’ın Kelami Görüşleri, Doktora tezi, Kayseri 2005.
- Sofuoğlu, Cemal, “Şiî İmâmiyye’nin Hadis Anlayışı”, Tarihte ve Günümüzde Şiilik Sempozyu- mu, İstanbul 1993.
- Şa'ban, Zekiyyüddin ( Trc. İbrâhim Kâfi Dönmez), İslam Hukuk İlminin Esasları (Usûlü'l- Fıkh), Ankara 1990.
- Şener, Abdulkadir, Kıyas, İstihsan, Istıslah, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara 1974.
- Şener, Abdulkadir, ” Zâhirî Mezhebi”, Mezhepler ve Tarikatlar Ansiklopedisi, İstanbul 1987.
- Şerif Murtazâ, Ali b. Hüseyin b. Musâ (436/1044), eş-Şâfî fi’l-İmâme, thk. Abduzzehrâ el- Huseynî el-Hatîb, Tahrân 1986.
- Şeyh Müfid, Muhammed b. Nûman el-Ukberî (413/1023), Evâilu’l-Makâlât, thk.İbrahim el- Ensârî, Beyrut 1993.
- Şeyh Saduk, Risâletü'l-İtikâdâti'l-İmâmiye (Şii İmâmiyenin İnanç Esasları), çev. E.Ruhi Fığlalı, Ankara 1978.
- Uyar, Mazlum, Ahbârîlik, İstanbul 2000.
- Yavuz, Y.Şevki, “İmamiyye’nin Usûlü’d-Din’e İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi”, Millet- lerarası tarihte ve Günümüzde Şiilik, İstanbul 1993.
- Yetik, Zübeyir, İslâm Düşünce Tarihinde Mezhepler, İstanbul 1990.
- Yılmaz, Musa Kâzım, ”Şia’nın Kur’an İlimleriyle İlgili Görüşleri”, Milletlerarası tarihte ve Gü- nümüzde Şiilik, İstanbul 1993.
- Zehra, Muhammed Ebu, İslâm Hukuku Metodolojisi (çev. Abdulkadir Şener), Ankara 1986.
- Zerkâi, Mustafa Ahmet, el-Istıslâh ve'l-Mesâlihi'l-Mürsele, Beyrut 1988.
- Zeydân Abdulker”m (Trc. Rûh” Özcan), Fıkıh (İslâm Hukûku) Usûlü, Ankara 1979.
