Musa Bey Medresesi ve XVI. Yüzyıldaki Vakıf Bilançoları

Author:

Year-Number: 2008-2
Yayımlanma Tarihi: null
Language :
Konu :

Abstract

Karaman’ın Ermenek ilçesinde yer alan Tol Medrese olarak da bilinen Musa Bey Medresesi, uzun süre bölgeye hâkim olan Karamanoğulları dönemin-de 1339 tarihinde inşa edilmiştir. Medrese ismini banisi olan Musa Bey’den almıştır. Medrese, XVI. yüzyılda varlığını banisinin vakfettiği zengin vakıflarla sürdürmüştür. Vakfının gelirleri XVI. yüzyılın ilk çeyreğinde azalma-ya başlamış, aynı yüzyılın son çeyreğinde ise tekrar yükselmiştir. 1522 ve 1555 yıllarında vakıf gelirlerinde görülen gerilemenin evkaf defterlerinden tespit edilen iki ana nedeni vardır. Bunlardan birincisi bu yıllarda gerçekleşen düşük hububat üretimi, diğeri ise şehir merkezi ve kırlık alanda gözlenen nüfustaki azalmalardır. 1584 senesinde ise hububat üretiminde gözle görünür bir iyileşme görülmemesine rağmen, Ermenek kazası genelinde nüfustaki % 92 civarındaki artış, reayadan alınan rüsum vergisini artışmış ve medresenin vakıf gelirinde yaklaşık % 47 oranında bir artışa sebep ol-muştur. Bu yy.da yeterli akademik kadroya sahip olan medrese, görülen malî sıkıntılara rağmen faaliyetlerine devam etmiştir. Ayrıca Ermenek Kazası’nın kendi türündeki yegâne eğitim kurumu hüviyetindedir.

Keywords

Abstract

Madrasa of Musa Bey is located in the Province of Ermenek, it was built by Karamanoğulları who ruled this region for a long time. It was called by its builder as “Musa Bey”. This madrasa is also known as the “Tol Medrese”. Tol Madrasa is continued its existence in the 16th century by the rich waqfs of its founder. Incomes of waqf have been started the decrease in the first quarter of 16th century and increased again in the last quarter of the same century. There are two main reasons this decreasing of the waqf incomes in 1522 and 1555 years that observed from evkaf notebooks. First of the reason is low grain production. Another reason is that decreasing the city and ural population. In 1584 year in spite of didn’t observe noticeable improvement in grain production in general province of Ermenek, about ninety-two percent increases in population caused the increase of taxes taken from Muslim population and this reason caused a forty-seven percent increase in incomes of waqf. In this century Madrasa had a sufficient academic staff. This madrasa had carried out its facilities in spite of some financial difficulties. Also this education institution is unique instance of its type in the Province of Ermenek.

Keywords